ناگفته‌هایی از رنگرزی کالای پنبه‌ای با رنگزای پیگمنت

 امیر استاد، مدیرعامل شرکت رزفام تجارت

خواهشمند است توضیحاتی مختصر در خصوص رنگرزی البسه فانتزی بفرمایید.

در رنگرزی البسه فانتزی دو روش رمق‌کشی و آکار وجود دارد که برای رنگرزی کالای پنبه‌ای با رنگزای پیگمنت از رمق‌کشی استفاده می‌شود؛ اما، روش آکار که برای اولین بار در ترکیه برای تولید البسه فانتزی استفاده شد،  با بحث فولارد کردن آغاز می‌شود؛ بدین صورت که، کالا به نوعی تحت عملیات PAD-DRY قرار می‌گیرد و هنگام استفاده از رنگزای پیگمنت، کالا فولارد می‌شود و پس از آن، فرآیند خشک کردن صورت می‌پذیرد.  در این روش،  معمولاً از مقدار کمتر بیندر یعنی ۷۰-۶۰ گرم بر لیتر استفاده می‌شود تا بعد از شستشو بتوانند افکت‌های دوخت و غیره را بگیرند. در گذشته، قبلاً با استفاده از رنگزای پیگمنت کالا به صورت نایکنواخت رنگرزی می‌شد تا به پارچه ظاهر ابروبادی بدهد. روش دیگر، برای آکار کردن پارچه، آغشته‌سازی یک طرف کالا توسط شابلون باز در ماشین چاپ است. بدین صورت که، با استفاده از شابلون باز، یک طرف پارچه را کوت می‌نمایند و بعضی مواقع سعی برآن بود تا از غلظت بالایی از رنگزا استفاده شود و بدین صورت، از نفوذ رنگ به پست پارچه جلوگیری به عمل آید.  لازم به ذکر است که هرچه پارچه کمتر تحت عملیات سفیدگری یا پخت قرار گیرد، شید رنگ قوی‌تر می‌شود؛ چراکه، با انجام عملیات سفیدگری و پخت، منافذ نفوذ باز می‌گردد و رنگ به عمق پارچه وارد می‌شد و بدین صورت، موجب می‌گردید که مصرف رنگزا افزایش یابد و از انجایی که این امر صرفه اقتصادی نداشت، از پارچه‌های خام استفاده می‌کردند. برای رنگرزی،  نهایتاً یک نفوذدهنده به پارچه می‌زدند تا کالا به صورت کاملاً خشک تحت عملیات قرار نگیرد و رنگ بتواند نفوذ کند.

در روش رمق‌کشی، برای عرضه محصول نهایی با ظاهری ویژه، توجه به چه فاکتورهایی ضروری است؟

کاربرد این فرآیند بیشتر برای کالاهای دوخته شده با بافت غیرساده همچون مخمل و یا پارچه‌های طرح کشباف است تا افکت‌های بدست امده از آن، ظاهر کالا را کاملاً فانتزی و منحصر به فرد نماید و عمده و اصل کار، باید برای پارچه‌های پنبه‌ای باشد. علت تأکید بسیار برای استفاده از این نوع پارچه، میل فیزیکی بسیار بالای پیگمنت‌ها برای قرارگیری بر روی سطح کالای پنبه‌ای است؛ اما، می‌توان با تغییر یون سلولز از طریق انجام عملیات کاتیونیزه کردن به وسیله رنگزای پیگمنت‌، پارچه را رنگرزی کرد. پارچه پنبه‌ای رنگ را از داخل حمام به سمت خود جذب کند و بدین صورت، می‌توان عملیات جذب را انجام داد. برای کاتیونیزه کردن هم می‌توان از فیکسه‌های راکتیو و مستقیم که کاتیونیکی است، به مقدار ۶% وزن کالا  استفاده کرد و اجازه  داد تا پارچه در دمای محیط به مدت ۴۵ دقیقه در دستگاه‌های روتاری شکل مثل هاسبل، جت و oVER FLOW همراه با این فیکسه‌ها بچرخد؛ از آنجایی که، این امر یک جذب فیزیکی در دمای محیط است؛ دستگاه حتماً باید حالت روتاری شکل داشته باشد تا جذب رنگ کاملاً انجام شود. پس از عملیات کاتیونیزه کردن و شستشو،  در همان حالت خیسی، رنگ پیگمنت و بیندر را افزوده و نیم ساعت به پارچه زمان داده می‌شود. در این محلول، جذب رنگ از طریق رسیدن آب به پارچه کاملاً محرز است و همزمان با رنگ شدن پارچه، آب محلول کمرنگ‌تر می‌شود. در نهایت هم به کالا یک نرم‌کن زده می‌شود و فرآیند رمق‌کشی پایان می‌یابد.  از سوی دیگر، با توجه به انواع بسیار زیاد رنگزای پیگمنت، به علت تنوع زیاد رنگی می‌توان با استفاده از روش‌های فوق‌الذکر به تنوع بسیار بالا در کالا رسید و ارزش افزوده محصول را افزایش داد.