صنایع ریسندگی الیاف کوتاه در مسیر خودکفایی است

بر اساس هدف گذاری انجام شده در برنامه راهبردی توسعه صنعتی کشور که توسط وزارت صمت و در سال ۱۳۹۴ رونمایی گردید، باید تا سال ۱۴۰۴ صادرات صنایع نساجی و پوشاک به رقم سالیانه ۳ میلیارد دلار برسد که سهم صنعت پوشاک از این رقم بالغ بر یک میلیارد دلار است و فعلاً تا رسیدن به این هدف راه درازی در پیش است. در حال حاضر صادرات صنعت نساجی و پوشاک کمتر از ۲۵ درصد این پیش بینی و صادرات پوشاک با تمام حمایت ها کمتر از ۱۰ درصد آن گزارش شده است.
بر طبق همین سند قرار است که تا سال آینده ایران سومین قدرت منطقه در صنعت نساجی و پوشاک باشد که این هدف هم فعلاً محقق نخواهد شد.
از دیگر پیش بینی های این برنامه ، افزایش تولیدات صنایع ریسندگی الیاف کوتاه (ظرفیت نصب شده و یا تولید اسمی) به مقدار ۵۰۰ هزار تن در سال است که به نظر می رسد تا رسیدن به این هدف راه زیادی باقی نمانده باشد ، هرچند که کشت و تامین پنبه به عنوان مهمترین ماده اولیه مورد نیاز، همپای توسعه این صنعت رشد نکرده و همچنان نیاز به واردات ۵۰ درصد پنبه مورد نیاز احساس می گردد.
درادامه این مقاله نگاهی اجمالی به وضعیت فعلی صنایع ریسندگی پنبه و چشم انداز آن تا سال ۱۴۰۴ خواهیم داشت .

وضعیت فعلی:
درحال حاضر ظرفیت اسمی صنایع ریسندگی الیاف کوتاه بالغ بر حدود ۴۱۰ هزارتن انواع نخ، اعم از نخ های صد در صد پنبه و مخلوط با الیاف پلی استر و ویسکوز و نخ های اسپان، در سال است که در مجموع با راندمانی در حدود ۷۰ درصد به کار ادامه داده و عملاً سالیانه در حدود ۲۹۰ هزار تن تولیدات این صنعت گزارش
شده است.
از مجموع ۴۱۰ هزار تن ظرفیت کل صنایع ریسندگی، در حدود ۱۳۰ هزار تن از انواع نخ های شانه شده در سیستم ریسندگی رینگ بوده و ۸۰ هزار تن هم نخ کارد شده در همین سیستم ریسندگی از نوع رینگ است.
ظرفیت اسمی ریسندگی در سیستم اپن اند بالغ بر حدود ۱۶۰ هزار تن در سال و ۴۰ هزار تن هم ظرفیت اسمی تولید انواع نخ در سیستم ریسندگی جت برآورد شده است.
چنانچه راندمان کاری سیستم ریسندگی شانه را در حدود ۸۰ درصد فرض نماییم، تولید انواع نخ های تولید شده در این سیستم بالغ بر حدود ۱۰۵ هزار تن در سال خواهد بود.

طرح های ایجادی و توسعه دهنده:
ظرفیت طرح های تولیدی سیستم ریسندگی الیاف کوتاه که تا سال ۱۴۰۴ به بهره برداری خواهد رسید، در ۲۷ واحد ریسندگی اعم از طرح های ایجادی و توسعه دهنده بالغ بر حدود ۸۸ هزار تن در سال تخمین زده شده است که در این صورت جمع ظرفیت ماشین آلات نصب شده ریسندگی در کشور به حدود ۵۰۰ هزار تن در
سال خواهد رسید که مطابق با هدف تعیین شده خواهد بود.
در بین طرح های در دست اجرا، در حدود ۳۵ هزار تن خط تولید سیستم رینگ شانه برآورد شده است که در اینصورت ظرفیت نهایی نصب شده سیستم رینگ شانه را به حدود ۱۶۵ هزار تن در سال خواهد رساند.
با فرض راندمان کاری ۷۰ درصد برای کل صنعت ریسندگی و ۸۰ درصد برای رشته ریسندگی شانه، به ترتیب تولیدات عملی مجموع و خط شانه به ارقام ۳۵۰ هزارتن و ۱۳۲ هزار تن در سال خواهد رسید که نه تنها نیاز کشور را به طور کامل تامین خواهد نمود، بلکه با مازاد تولید در این رشته صنعتی نیز روبرو خواهیم بود که امکان ارزآوری برای این صنعت را نیز فراهم خواهد نمود.
در بین طرح های ایجادی و توسعه دهنده این صنعت تا سال ،۱۴۰۴ خط تولید اپن اند ۲۷ هزار تن در سال، رینگ کارد شده ۱۱ هزار تن و ریسندگی جت هم ۱۵ هزار تن به ظرفیت های خود خواهند افزود.
خوشبختانه دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صمت نیز با درک صحیح از سرمایه گذاری های انجام شده و پایش مرتب وضعیت تولید، اقدامات و سیاست های مناسبی را در سال جاری برای حمایت از این صنایع، تولید ملی و اشتغال موجود اتخاذ نموده است که امیدواریم با مساعدت سایر مراکز ذیصلاح و تصمیم گیر، شاهد شکوفایی هرچه بیشتر این رشته صنعتی در کشور و منطقه باشیم.