بیوتکنولوژی، منجی محیط زیست

مقدمه
نیاز به تصفیه فاضلاب در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه بیشتر به این علت است که تخلیه فاضلاب خام در جریان های آب و محیط زیست باعث آلودگی شدید می گردد. زمین و آب های زیرزمینی نیز از خطر قرار گرفتن در معرض این آلودگی ها مصون نیستند.
برای جلوگیری از این آلودگی متخصصین دست به ابداع روش های گوناگونی زدند تا بتوانند فاضلاب های صنعتی و غیر صنعتی را از حیث آلودگی های مضر برای محیط زیست پاک نمایند.
توسعه روش های تصفیه فاضلاب از سال ۱۹۰۰ میلادی شروع گردید. در حال حاضر نیز هدف اصلی از تصفیه فاضلاب حذف آلاینده های محیط زیست می باشد. به هر حال تصفیه فاضلاب با دو هدف عمده صورت می گیرد:
الف) کنترل عوامل بیماری زا و حفظ بهداشت محیط
ب) حذف آلوده کننده های محیط زیست از فاضلاب ها.[۱]
امروزه صنعت نساجی با برخی مشکلات مانند برطرف کردن رنگینه ها از پساب های رنگی و یا حذف مواد سمی خطرناک موجود در پساب ها و فلزات سنگین مواجه است. با توجه به هزینه، امکانات و مواد شیمیایی گران، بسیاری از روش های تصفیه پساب و فاضلاب های صنعتی، رفته رفته جای خود را به روش های بیولوژیکی می دهند و فرآیندهای پیشرفته میکروبی و طبیعی برای عملیات روی پساب ها و فاضلاب های صنعتی استفاده می شوند[۶].

فرآیند های بیوتکنولوژیکی بر پساب های نساجی
فرآیند های بیوتکنولوژیکی پر پساب های نساجی به دو روش انجام می شوند:
۱) آنزیم ها ۲) سیستم های میکروبی
١- نقش آنزیم ها در تصفیه پساب های نساجی
اخیراً جهت تصفیه پساب مراحل مختلف تکمیل در صنعت نساجی به وسیله فرآیندهای بیولوژیکی تحقیقات گسترده ای صورت گرفته است. آنزیم های لیگنینولایتیک مانند لاکازها، لیگنین پراکسیدها و پراکسیدهای منگنز نسبت به رنگبری برخی رنگینه های نساجی مشکلاتی پیدا کرده اند. البته مکانیسم برخی از گونه های رنگی مانند رنگینه های آزو مشخص است اما با این وجود، این آنزیم ها قادر به تخریب همه رنگینه های آزو نیستند. رنگینه های آزو در اثر حمله آنزیم ها تجزیه شده و گروه های آزو موجود در رنگینه به مولکول های نیتروژن (بی ضرر) تبدیل می گردند.
کاربرد دیگر آنزیم ها در عملیات بر روی پساب های نساجی، استفاده از آنها به عنوان کاتالیست است. در این روش با به کار گیری آنزیم ها، پراکسید هیدروژن موجود در پساب سفید گری به اکسیژن و هیدروژن تبدیل می شود. نکته قابل توجه در فرآیندهای یاد شده در زمینه پساب رنگرزی، امکان بازیافت آب پس از عملیات آنزیمی است و این امتیاز زمانی بیشتر می شود که آنزیم ها نیز از فعالیت افتاده و خاصیت خود را از دست بدهند[۳].
کار مهم دیگری که آنزیم ها در آن ایفای نقش می کنند، تبدیل بعضی مواد آلی پیچیده مانند رنگهای مصنوعی و یا روغن های صنعتی به مواد قابل عبور از جداره باکتری ها و یا مواد قابل جذب باکتری ها است[۱].
زیرا رنگ های مصنوعی به گونه ای طراحی می گردند که در برابر تخریب میکروبی تحت شرایط هوازی مقاوم باشند. همچنین حلالیت کم آنها در آب و وزن مولکولی بالای برخی از آنها، از نفوذ غشاء سلول های بیولوژیکی در درون آنها جلوگیری می کند و برای تخریب آنها مشکل ساز می گردد[۲].
۲ – نقش سیستم های میکروبی در تصفیه پساب
با توجه به اهمیت اصطلاحات مورد استفاده در تصفیه، ابتدا به بیان برخی تعاریف مهم در زمینه کیفیت بیولوژیکی فاضلاب پرداخته می شود.
۱ – ۲ کیفیت بیولوژیکی فاضلاب:
۱- (Bio Chemical Oxygen Demnand) BOD
مقدار اکسیژن مورد نیاز باکتری ها جهت تجزیه مواد آلی فاضلاب می باشد و رسوب فعال شده با دیگر سامانه های بیولوژیکی قادر به مقابله با آن است. چون اندازه گیری BOD در آزمایشگاه عملاً پنج روز به طول می انجامد لذا آن را با BOD5 نمایش می دهند.
(Chemical Oxygen Demand) COD2-
اکسیژن مورد نیاز برای اکسیداسیون مواد قابل اکسید شدن موجود در فاضلاب بوده و مقدار آن معمولاً با استفاده از یک عامل اکسید کننده قوی در محیط اسیدی قابل اندازه گیری است. این کار در حدود دو ساعت به طول می انجامد. کاربرد اصلی COD در آنالیز فاضلاب های صنعتی
در بسیاری از مواقع لازم است داده های COD و BOD در کنار هم تفسیر شود. میزان BOD همیشه کمتر از COD بوده و بسته به نوع فاضلاب بین ۴۰ تا ۹۰ درصد COD می باشد. معمولاً بین BOD و COD نسبتی است که اگر این نسبت ۴/۳ باشد امکان تصفیه بیولوژیکی وجود ندارد. آزمایش COD می تواند حضور مواد و ترکیبات مقاوم در برابر تصفیه بیولوژیکی را آشکار سازد و در ضمن عملیات واحد تصفیه کاربرد زیادی دارد[۱].
۲ – ۲ مراحل تصفیه فاضلاب یا پساب به روش بیولوژیکی:
تصفیه فاضلاب یا پساب در سه مرحله اصلی زیر انجام می گیرد:
الف) تصفیه مقدماتی
ب) تصفیه بیولوژیکی
ج) تصفیه و دفن لجن های حاصل از تصفیه

در بیشتر کشورهای جهان به منظور تأمین سلامت افرادی که در تماس با فاضلاب با پساب تصفیه شده قرار می گیرند، فاضلاب تصفیه شده را قبل از دفع با به کار بردن در مصارف مختلف با استفاده از گاز کلر یا ترکیبات کلردار ضد عفونی می کنند.

الف) تصفیه مقدماتی:
با توجه به مواد گوناگونی که در فاضلاب و پساب وجود دارد مهمترین مراحل تصفیه فاضلاب و پساب را می توان به شرح زیر خلاصه نمود:
ا- حذف مواد معلق درشت شناور که با استفاده از آشغالگیر انجام می شود
۲- حذف چربی و روغن از طریق شناور سازی
۳- حذف مواد دانه ای
۴- حذف مواد معلق که ممکن است به طور ساده با با افزودن مواد شیمیایی به فاضلاب انجام گیرد
۵- تثبیت مواد قابل تجزیه که به صورت معلق، کلوئیدی در فاضلاب و پساب موجود است از طریق تصفیه بیولوژیکی
۶- جمع آوری و تصفیه لجن های حاصل از تصفیه فاضلاب و پساب
۷- سالم سازی فاضلاب با پساب تصفیه شده
علاوه بر مراحل تصفیه ای که نام برده شد و بیشتر آنها در تصفیه خانه های فاضلاب و پساب
مشترک هستند در تصفیه پساب های صنعتی مراحل تصفیه مقدماتی زیر مورد اجرا خواهد بود:
١- متعادل ساختن پساب از نظر جریان و ترکیب
٢- تنظیم pH
۳- در صورتی که پساب به تنهایی مورد تصفیه قرار گیرد به منظور فعالیت کامل باکتری ها در تصفیه بیولوژیکی و تأمین غذای مورد نیاز فعالیت آنها، مواد غذایی لازم در بخش هوادهی تصفیه خانه به صورت دستی به پساب اضافه می شود[۱].
ب) تصفیه بیولوژیکی:
۱) میکروبیولوژی فاضلاب:
در صورتی که تصفیه اولیه فاضلاب و پساب و یا تصفیه شیمیایی آن نتواند فاضلاب تصفیه شده در حد استانداردهای موجود تولید نماید، تصفیه زیستی به منظور کاهش هر چه بیشتر مواد آلی فاضلاب یا پساب صورت می گیرد. این کار برای آن دسته از مواد که به صورت ریز کلوئیدی هستند و تشکیل دهنده بخش عمده ای از آلودگی های فاضلاب و پساب می باشند انجام می گیرد. تصفیه بیولوژیکی پساب ها علاوه بر تقلیل مواد آلى، در کاهش مواد معدنی نیز ممکن است موثر باشد. بدیهی است در تصفیه بعضی پساب های صنعتی چون مواد آلی و معدنی موجود احتمالاً کفاف نیازهای فعالیت ارگانیسم های موثر در تصفیه را نمی دهد، در صورتی که در پساب مورد تصفیه مواد سمی برای فعالیت باکتری های شرکت کننده در تصفیه زیستی موجود باشد حذف این مواد قبل از تصفیه بیولوژیکی ضرورت دارد. فاضلاب و پساب که منبع مهمی از مواد غذایی هستند محل زندگی و فعالیت تعدادی میکروارگانیسم می باشند که فعالیت آنها در تصفیه زیستی فاضلاب بسیار مهم می باشد.
باکتری ها مانند هر موجود زنده ای برای ادامه حیات و تکثیر به اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز آنها احتیاج دارند. مواد غذایی که به میزان زیاد تری مورد نیاز است مانند:
١- سدیم ۳- پتاسیم ۳-کلسیم ۴ منیزیم ۵-فسفات ۶ کلرور ۷-سولفات ۸-بیکربنات
مواد غذایی که در درجه دوم اهمیت دارند:
۱-آهن دو ظرفیتی ۲-مس ۳-منگنز ۴-روی (برای گیاهان مناسب است) ۵- وانادیم ۶-ید ۷-سیلیسیم (فقط برای بعضی از گیاهان مناسب است)
فاضلاب ها و اکثر پساب های صنعتی معمولاً به مقدار کافی مواد مذکور را دارند و در پساب هایی که در مواد فوق الذکر فقیر هستند، برای رفع کمبود مقداری فاضلاب شهری به محیط تصفیه اضافه می نمایند یا همان طور که بیان شد به منظور جبران مواد مغذی مقداری از آنها
به طور دستی در واحد تصفیه بیولوژیکی اضافه خواهند کرد.
دو منبع مهمی که میکروارگانیسم ها کربن لازم برای فعالیت های حیاتی خود را از آنها تأمین می کنند گاز کربنیک هوا و مواد آلی هستند.
اگر ارگانیسمی کربن لازم را فقط از هوا تامین کند Autotrophic نامیده می شود و اگر کربن مورد نیاز را از مواد آلی به دست آورد Hetrotrophic نام گذاری می گردد.
چون علاوه بر مواد آلی برای تکثیر و ساخت سلول های جدید مقداری انرژی مورد نیاز استً؛ اگر باکتری Autotrophic انرژی مورد نیاز خود را از خورشید به دست آورد میکروارگانیسم را Auto trophic photosynitetic می گویند و اگر این انرژی از فعل و انفعالات اکسیدی – احیایی تأمین شود ارگانیسم را Autotrophic chemical syntetic می نامند. در مورد باکتری های Hetrotrophic انرژی حیاتی فقط از فعل و انفعالات شیمیایی به دست می آید.

اکثر ارگانیسم های فاضلاب در pH بین ۴/۵ تا ۹/۵ قادر به ادامه حیات هستند ولی مناسب ترین pH برای فعالیت آنها بین ۷ تا ۸ می باشد.
باکتری ها با توجه به حرارت مناسب جهت زندگی و فعالیت شان به شرح زیر تقسیم می شوند:

میکرو ارگانیسم های دیگری چون saprophitic، parasitics نیز در فاضلاب دیده شده است که پاره ای از آنها بیماری زا می باشند. دسته مهم دیگر موجودات زنده فاضلاب قارچ ها و ویروس ها هستند که ویروس ها خاصیت بیماری زایی شدیدی دارند.
در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب علاوه بر فعالیت متابولیکی و حیاتی، باکتری ها خاصیت جذب سطحی لایه های لزج اطراف آنها که مقدار قابل توجهی از مواد آلی فاضلاب را به خود جذب می کند نیز نقش مهمی دارد[۱].

۲) مکانیسم تصفیه بیولوژیکی:
از بین عوامل بیولوژیکی موجود در فاضلاب و پساب مهمترین آنها که در تصفیه زیستی دخالت می نمایند انواع Autotrophic و Hetrotrophic می باشند که در تجزیه مواد آلی و انجام فعل و انفعالات اکسیداسیون بیولوژیکی بسیار موثر هستند و انرژی مورد نیاز فعالیت های حیاتی را از اکسیداسیون ترکیبات ازت دار و گوگرد دار تأمین می کنند.
اکسیژن نیز از عوامل ضروری برای فعالیت باکتری ها به شمار می رود. به طوری که بر اساس تحقیقات به عمل آمده وقتی در فاضلاب اکسیژن اضافی موجود باشد تجزیه مواد آلی سه مرتبه سریع تر از تجزیه آنها به طریق دیگر انجام می شود.
اگر اکسیژن موجود در فاضلاب برای اکسیداسیون مواد آلی کافی نباشد اکسیژن ترکیبی از مواد تشکیل دهنده فاضلاب بر این اکسیداسیون مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
در هر صورت ماحصل فعالیت باکتری ها در حضور اکسیژن محلول و ترکیبی در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب به گونه ای است که این مواد پس از تجزیه و ثبوت و جذب در سطوح میکروارگانیسم ها به صورت ذرات درشت و توده های بیولوژیکی از فاضلاب قابل جذب شدن هستند و همین توده های بیولوژیکی هستند که به علت فعال بودن و دارا بودن سطوح بزرگ در حجم کم می توانند در تجزیه مواد آلی فاضلاب ورودی به واحد تصفیه بیولوژیکی کمک کنند.
Macarty معتقد است در تثبیت مواد آلی فاضلاب از طریق فعالیت باکتری ها، قسمتی از انرژی حاصل صرف تشکیل سلول های جدید و قسمتی صرف رشد باکتری ها می گردد.
به هر حال، حذف BOD از فاضلاب و پساب در تصفیه زیستی بر حسب کیفیت شیمیایی و فیزیکی آن تحت مکانیسم های زیر قابل اجرا است:
۱- حذف مواد معلق ریز کلوئیدی از طریق تشکیل فلوک ها با توده های بیولوژیکی. میزان حذف این مواد به اختلاط توده های بیولوژیکی که قبلاً تشکیل شده با فاضلاب ورودی مربوط است.
۲- جذب بیولوژیکی مواد آلی محلول به وسیله میکروارگانیسم ها که فعالیت آنزیمی در این جذب بسیار موثر هستند.
۴- حذف مواد معلق از طریق فعل و انفعالات شیمی – فیزیکی و جذب آنها روی توده های بیولوژیکی.
هر سه مرحله مذکور بعد از تماس توده های بیولوژیکی (این توده را در تصفیه زیستی فاضلاب، لجن فعال گویند) قبلی با فاضلاب و پساب ورودی به واحد تصفیه زیستی اتفاق می افتد.
در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب و پساب همواره مقدار ناچیزی از مواد آلی به صورت تجزیه نشده و محلول یا معلق باقی خواهد ماند که در حقیقت این مواد لجن های اضافی حاصل از تصفیه زیستی هستند.
بر اساس مطالبی که تا کنون ارائه گردید به طور کلی عوامل زیر را باید در مکانیسم تصفیه زیستی فاضلاب یا پساب موثر دانست:
۱- غذای مورد نیاز به اندازه کافی
۲- اکسیژن محلول
٣- تشکیل توده های بیولوژیکی و تماس آنها با فاضلاب ورودی به واحد تصفیه زیستی
۴- زمان لازم برای اکسیداسیون مواد آلی[۱].

۳) انواع اکسیداسیون بیولوژیکی:
اگر تجزیه بیولوژیکی با استفاده از اکسیژن محلول یا اکسیژنی که به صورت مصنوعی به فاضلاب یا پساب تزریق می گردد صورت گیرد، اکسیداسیون بیولوژیکی را هوازی گویند. اگر این عمل با استفاده از اکسیژن ترکیبی باشد اکسیداسیون را بی هوازی می نامند. لازم به ذکر است که مواد حاصل از اکسیداسیون هوازی اغلب بی بو هستند ولیکن مواد حاصل از اکسیداسیون بی هوازی مواد بوداری همچون آمونیاک، فسفین و هیدروژن سولفوره می باشد. در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب همواره سعی بر این است که اکسیداسیون هوازی اتفاق افتاده و از پیدایش بوهای نامطبوع ممانعت به عمل آید.
فرآیندهای بی هوازی آلاینده های زیست محیطی را بیشتر به متان و دی اکسید کربن تبدیل می کنند و معمولاً جهت فرآیند تجزیه به فضای کمتری نیاز دارند. عملیات بر روی پساب های صنعتی حاوی mg/l30000 به روش بی هوازی، هزینه اجرایی و لجن کمتری را به همراه خواهد داشت.
اخیراً محققان روش جدیدی را مورد مطالعه قرار دادند که هدف از آن توسعه تجزیه مواد آلاینده در مرداب ها به روش هوازی بود. برای این کار از یک لایه محافظ که به وسیله الیاف مونو فیلامنت پلی استر و به کمک بافت حلقوی ایجاد شده بود استفاده گردید. میکروارگانیسم ها درون این لایه قرار می گیرند تا نسبت به فشارها و تنش ها مقاوم و پایدار بوده و فعالیت بی هوازی برخی لجن های جمع شده در ته مرداب را بی اثر نمایند [۵].
دو ماده مغذی مهمی که در فعالیت باکتری های هوازی از سایر مواد اهمیت بیشتری دارند ازت و فسفر هستند، به طوری که برای حذف BOD5 مقادیر حساب شده ای از آنها در محیط تصفیه زیستی باید وجود داشته باشد.
مسئله دیگری که باید در تصفیه بیولوژیکی به آن دقت گردد مسمومیت باکتری ها است این مسمومیت ممکن است به دلایل زیر صورت گیرد:
۱- وجود مواد آلی نظیر فنل در غلظت نسبتاً بالا
۲- حضور ترکیبات فلزات سنگین
۳- غلظت خیلی زیاد مواد معدنی محلول

۳- روش های تصفیه بیولوژیکی فاضلاب با پساب:
روش های تصفیه بیولوژیکی را در دو گروه متمایز زیر مورد مطالعه قرار می دهند:
١- تصفیه بیولوژیکی با بستر های باکتری که در آن توده های باکتری ثابت بوده و در فرآیند تصفیه هیچ گونه حرکتی ندارند.
۲- تصفیه بیولوژیکی در بسترهای متحرک یا مایع توده های باکتری انجام می گیرند مانند کلیه روش های تصفیه زیستی با لجن فعال. به جز روش های فوق الذکر روش های تصفیه زیستی دیگری نیز وجود دارد که به شرح زیر می باشد:
٣- تصفیه با استفاده از حوزه های اکسیداسیون
۴- تصفیه فاضلاب یا پساب به وسیله زمین
۵- تصفیه بیولوژیکی غیر هوازی
در واقع تصفیه بیولوژیکی فاضلاب مبتنی بر موارد زیر می باشد:
– استفاده از حوض ته نشینی اولیه به منظور جدا نمودن قسمتی از مواد آلى معلق یا مواد معدنی
– جدا نمودن توده های بیولوژیکی از فاضلاب یا پساب و برگردانیدن قسمتی یا تمامی آن به واحد تصفیه بیولوژیکی برای کمک به تصفیه فاضلاب، عملیات تکمیلی ضد عفونی کردن فاضلاب تصفیه شده و جمع آوری و تصفیه و دفع لجن های اضافی که باید به عنوان ادامه روش های تصفیه بیولوژیکی فاضلاب مورد توجه باشد.
وقتی فاضلاب یا پساب در تماس با توده های بیولوژیکی قرار گرفت فعل و انفعالات زیر قابل پیش بینی می باشد:
۱- مواد کلوئیدی و محلول آلى جذب توده های باکتری خواهد شد، این عمل در تصفیه با بستر باکتری چند دقیقه و در تصفیه با لجن فعال یک ساعت طول می کشد.
۲- باکتری ها انرژی مورد نیاز خود را از مواد تبدیل شده آلی به دست می آورند و مواد غذایی لازم برای رشد آنها نیز از همین مواد تامین می شود.
۳- مواد آلی به مواد معدنی اکسید شده تبدیل گردیده و این فرآیند بر حسب شرایط محیطی چندین ساعت زمان می برد. محصولات نهایی حاصل از اکسیداسیون مجدداً به فاضلاب بر می گردد[۱].
برای تصفیه بیولوژیکی پساب های نساجی راه های گوناگونی مورد بررسی قرار گرفته است. در فرآیند تصفیه پساب به صورت میکروبی، ترکیبی از مراحل هوازی و بی هوازی جهت دفع سموم و مواد مضر برای محیط زیست در نظر گرفته می شود[۳].
به عنوان مثال برای تخریب رنگینه orange II با استفاده از تصفیه بیولوژیکی از دو روش هوازی و بی هوازی که به صورت توأم اعمال می گردد استفاده شد. در این سیستم محل انجام واکنش حمامی در نظر گرفته شد که بتوان فرآیند های مختلف را به صورت ممتد و پشت سر هم
انجام داد. همچنین از کربن فعال شده گرانولی به صورت بسته ای که ستون های خاصی قرار گرفته بودند استفاده گردید. البته کربن فعال به صورت مستقیم نیز می تواند به محیط واکنش روش بی هوازی اضافه گردد. پس از بررسی مکانسیم و شرایط آزمایش برای هر دو روش هوازی
و بی هوازی، مشخص شد که گردش مایع بین راکتورهای بی هوازی و ستون بسته های کربن فعال، اکسیژن شیمیایی مورد نیاز را از ۲۸ % به ۵۲ % افزایش می دهد.
و زمانی که فرآیند تصفیه بیولوژیکی ادامه می یابد، رنگ زدایی محلول از ۸۸ % به ۹۸ % افزایش می یابد. در این آزمایش جهت بررسی شکل میکروب ها و شکل شناسی میکروبی از میکروسکوپ الکترونی پویشی (SEM) استفاده گردید[۶].
در بررسی دیگری تصفیه پساب رنگینه۵ (RB-5)-Reactive black مورد توجه قرار گرفت. جهت تصفیه بیولوژیکی پساب این رنگینه از یک پروسه دو مرحله ای استفاده گردید. این پروسه شامل مراحل هوازی و بی هوازی بود که در هر یک از مراحل به کمک میکروب های خاصی که از پساب رنگ های نساجی استخراج شده بودند جهت رنگ بری استفاده شد.
مرحله بی هوازی با جزئیات بیشتر و به وسیله غلظت های مختلف رنگ ازmg/l 3000 – ۱۰۰ بررسی شد. نتایج به دست آمده حاکی از این بود که در طی فرآیند بی هوازی رنگ بری مطلوبی صورت می گیرد.
همچنین محققان دریافتند که اضافه نمودن اکسیژن به سیستم (DO) در غلظت های زیرmg/l 0.5 و همچنین استفاده از یک بستر مشترک که شامل گلوکز باشد، عملیات رنگ بری فرآیند بی هوازی را به طور قابل ملاحظه ای آسان می نماید.
نتایج به دست آمده از این آزمایش نشان داد که تحت شرایط بی هوازی ملکول های RB-5 در محیط کاهش می یابند اما مقداری آمین های آروماتیک تولید می گردد. البته آمین های آروماتیک در طی یک متابولیسم ویژه دگرگون شده و از بین می روند. این مرحله از پروسه طی یک فرآیند هوازی انجام می شود. به کمک این پروسه دو مرحله ای عملیات رنگ بری با راندمان بیش از ۹۰ % انجام می گیرد و غلظت آمین های تولید شده نیز به ۴۶ % کاهش می یابد. مدت زمان لازم جهت فرآیند پالایش حدود دو روز بعد از آغاز پروسه می باشد[۴].
عده ای از محققان با انجام پروژه ای اقدام به پالایش آب های آلوده به ترکیبات فنلی نمودند. آنان از مواد گیاهی مفید برای این کار استفاده کردند. آنزیم های این گیاهان با مواد آلاینده ترکیب گردیده و به اکسیداسیون پلیمرهای شکل یافته از فاز مایع شتاب می دهند. پساب صنعتی که با ۲ و ۴- دی کلروفنل (در حدودppm 885)و دیگر فنل های کلرینه شده آلوده گردیده است. به کمک ذرات تربچه سفید و سیب زمینی به طور موفقیت آمیزی پاک سازی می گردند. به علت کاربرد آسان، استفاده از مواد گیاهی حرکت جدیدی در عملیات آنزیمی بر روی پساب های صنعتی آلوده به مواد شیمیایی مضر ایجاد نموده است[۲]

نتیجه گیری:
بیوتکنولوژی می تواند در فرآیندهای جدید تولید به کار گرفته شود و چون آلودگی زیست محیطی ایجاد نمی نماید نسبت به روش های مرسوم گذشته بسیار مناسب تر می باشد. همچنین از آنزیم ها و برخی میکروب ها نیز جهت تخریب فاضلاب ها و پساب های سمی استفاده می شود.
امروزه مشکلات ویژه وابسته به صنعت نساجی مانند برطرف کردن از پساب های رنگی نساجی، ترکیبات سمی فلزهای سنگین و یا پنتا کلروفنل استفاده شده روی پارچه های پنبه ای به عنوان یک عامل ضد پوسیدگی که در شستشو از کالا خارج می گردد در بسیاری از کشورهای دنیا مطرح می باشد. اخیراً تحقیقات زیادی برای رفع مشکلات گوناگون پساب ها و فاضلاب های نساجی در دنیا صورت گرفته است و بیوتکنولوژی برای این معضلات راه های موثری را ارائه داده است. امروزه تحقیقات گسترده ای در جهت استفاده از فرآیندهای تصفیه بیولوژیکی برای تصفیه پساب ها و فاضلاب های خانگی و صنعتی صورت می گیرد و دولت ها و سازمان های بین المللی و حافظ و حامی محیط زیست استقبال زیادی از این نوع فرآیندها جهت حفظ محیط زیست به عمل می آورند.

منابع
[۱] توانایی سرشک ، فرامرز، ۱۳۸۲. حذف فلزات سنگین و تصفیه بیولوژیکی فاضلاب ها و پساب های صنعتی. سمینار کارشناسی ارشد رشته مهندسی شیمی (بیوتکنولوژی)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات
[۱] Jerzy Dec, Jean-Marc Bollag 1994. “Use of plant material for the decontamination of water polluted with phenols”. Biotechnology and bioengineering. Volume 44, Issue 9. p 1132 – ۱۱۳۹.
[۲] Georg M. Gu bitz and Artur Cavaco-Paulo 2001. “Biotechnology in the textile industry perspectives for the new millennium”. Journal of Biotechnology, issu 89, p 89-90.
[۳] Sagarika Mohantyl, Nishant Dafalel and Nageswara Neti Rao.2006.”Microbial decolorization of reactive black-5 in a twostage anaerobic and acrobic reactor using acclimatized activated textile sludge”. Biodegradation.issue 17.p 403 413.
[۴] Soon-An Ong, Eiichi Toorisaka, Makoto Hirata and Tadashi Hano 2005. “Treatment of azo dye Orange II in a sequential anaerobic and aerobic-sequencing batch ractor system”. Environmental Chemistry Letters. Volume 2, Number 4.P 203 – ۲۰۷.
[۵] T Ramachandran and T Karthik, 2004. “Application of Genetic Engineering and Enzymes in Textiles”. IE (I) Journal TX. Vol 84, p32-36.