خسرو ضابطی ، مدیرعامل بوستان ترمه ( فرش ایده آل )
خسرو ضابطی ، مدیرعامل بوستان ترمه ( فرش ایده‌آل )
– به نظر شما، چه عواملی می‌تواند در رکود اقتصادی صنعت فرش ماشینی موثر باشد و چه تمهیداتی باید در جهت رفع این عوامل صورت گیرد؟
از بی توجهی به مسائلی همچون بررسی میزان عرضه و تقاضا، تعداد پرسنل، کارگران و تحریم‌ها موجب رکود این بازار گردیده است؛ چراکه، وجود این موارد، بحث صادرات و ورود ارز به داخل کشور را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و به دلیل مسائل سیاسی، اگر هم صادراتی صورت پذیرد، مدت زمان زیادی صرف دریافت مبلغ موردنظر می‌گردد و دریافتی وجود نخواهد داشت. به عنوان مثال، هم اکنون، ماشین آلات وارداتی در حوزه فرش ماشینی دارای تراکم و تعداد شانه بالا هستند که این نوع محصولات در شهرهای کوچک به هیج عنوان جایی ندارند، چون قدرت خرید در آن شهرها پایین است و مصرف کننده به دنبال محصول با قیمتی نازل است و از آنجایی که قیمت محصول برای تولیدکننده بالاست، با در نظر گرفتن سود، قیمت نهایی محصول ناخود‌آگاه افزایش می‌یابد و این، در توان خرید مصرف کننده نیست. بنابراین، با توجه به مسائل ذکر شده، باید سیاست جدیدی پیاده شود که در برگیرنده تمام این مسائل باشد و با تدابیر جدید و اصلاح وضعیت موجود، درصدد تقویت بخش صادرات برآمد تا بتوان رونق را در رکود به وجود آمده در صنایع مختلف همچون صنعت فرش ماشینی مشاهده نمود.
– بانک ها تا چه حد می‌توانند در رکود اقتصادی صنعت فرش ماشینی تاثیرگذار باشند؟
در گذشته، بانک‌ها و شرکت‌های خارجی با قرار دادن تسهیلات ویژه در اختیار خریداران مواد اولیه و ماشین‌آلات، کمک بسیاری به تامین مواد اولیه می‌نمودند، بدین صورت که، ابتدا به صورت یوزانس، مواد اولیه و ماشین‌آلات را خریداری و مابقی را پس از ترخیص کالا پرداخت می‌کردند. همچنین، با قرار دادن موارد اعتباری همچون تبدیل پرداخت ۶ ماهه به یک ساله، زمانی را در اختیار خریدار قرار می‌دادند تا بتوانند مواد اولیه را در عرض ۶ ماه به محصول تبدیل و از طریق فروش آن، هزینه باقیمانده را تامین نماید. از سوی دیگر، این تسهیلات در اختیار کسانی قرار می‌گرفت که میزان تولیداتشان پاسخگوی نیاز بازار باشد و با گذشت زمان، همواره یک پیک صعودی از فروش در کارنامه مالیشان ثبت شده باشد؛ اما امروزه، بانک‌ها بدون درنظرگرفتن موارد فوق، وام‌های کلان به تولیدکنندگان خاص می‌دهد و به دلیل وجود مشکلاتی اعم از شرایط نامطلوب بازار و به دنبال آن، بدهکاری به بازار و بانک‌ها موجب شده است تا تولیدکننده محصول خود را، زیر قیمت استاندارد به فروش برساند و اینگونه متضرر شود. در واقع، مشکل اساسی بهره بالای بانکی است که، هیچ گونه توجیهی در تولید ندارد.
در حال حاضر، ارگانی وجود ندارد که با بررسی این موارد حیاتی، در واقع برای تولید دل بسوزاند و از تولیدکننده حمایت نماید. انجمن‌ها هم چون یک تشکلی هستند که قدرت سیاسی و اجرایی بالایی ندارند، نمی‌توانند آنگونه که لازم است، نقش پررنگی را در ارائه پیشنهادات و عملی نمودن آنها ایفا نمایند. از طرفی هم، ادارات دولتی هیچ گونه خدماتی را به تولیدکننده ارائه نمی‌دهند تا باری را از دوش تولیدکننده بردارند و این، خود یک ضعف محسوب می‌شود که در کشور برای کارفرما ارزش چندانی قائل نیستند؛ در حالیکه در کشورهایی همچون ترکیه، دولت در راستای ارائه محصولاتی نوین، سرویس‌های طلایی را در اختیار تولیدکننده قرار می‌دهد تا هم آن مجموعه را به افزایش میزان تولیدات ترغیب نماید و هم عرضه کالا در سطح جهان را تسهیل و تسریع بخشد. از این رو، باید با کمی الگوبرداری از کشورهای موفق، این قوانین دست و پاگیر اداری را حذف نمود و با حمایت‌های مالی که از تولیدکننده می‌شود، زمینه رشد و گسترش این صنعت کهن بیش از پیش فراهم گردد.
– با توجه به شرایط اقتصادی جدید، صادرات چه نقشی در صعود اقتصادی این بازار می‌تواند ایفا نماید؟
در حال حاضر، در شهرهایی همچون کاشان، اکثر کارخانجات با به روزترین تکنولوژی‌ها در حال فعالیت هستند و با عملکردی مطلوب به سمت جلو حرکت می‌نمایند؛ اما آنچه که مهم است، ایجاد فضای تولید در کشور است و اگر وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند، رکود بازار ۱۰۰ درصدی است و به دلیل عدم فروش، امکان متوقف شدن فعالیت‌ها و سیر نزولی اقتصادی حتمی است. در واقع می‌توان گفت، هرچه تعداد ماشین‌آلات افزایش یابد، این صنعت عظیم به لبه پرتگاه نزدیک‌تر شده و با یک خطر جدی روبرو خواهد شد که گریبانگیر تمام فعالان این صنعت است. از این رو، بایستی هرچه سریع‌تر، در جهت تسهیل مسیر صادرات و گسترش فضای تولید به سایر کشورها، تدابیر لازم را اندیشید و همگام با کشورهای پیشرو در این صنعت به خصوص حوزه فرش ماشینی، در بازار جهانی درخشید و با یکسان سازی میزان تولیدات و صادرات، اقتصاد کشور را ارتقا بخشید. از سوی دیگر، با توجه به حجم وسیع تولیدات، ایران می‌تواند به نحو احسن پاسخگوی نیاز سایر کشورها باشد و با گسترش عرضه محصولات خود به سراسر دنیا، قدرت تولید را دردست خود بگیرد و از این مهم، به نفع خود استفاده نماید؛ به خصوص در بحث فرش که نقش و طرح‌های اصیل و سنتی کشور در جهان، زبانزد خاص و عام است و تنها کافی است با کمی مدیریت و سیاست، در حوزه فرش‌های فانتزی هم قدرتمند عمل کنیم و بدین ترتیب، بتوان در کمترین زمان ممکن پله‌های ترقی را طی نماییم و شاهد درخشش هرجه بیشتر صنعت نساجی و فرش ماشینی در سراسر دنیا باشیم.
– سخن پایانی….
در پایان، باید این نکته را عرض کنم که افراد فعال در صنعت فرش، ۱۰۰% به دنبال سود نیستند بلکه ایده‌آل آنها، در جلب رضایت مشتری و توسعه تولید تعریف می‌شود؛ به عبارت دیگر، هدف آنها در کنار رشد اقتصادی، ارتقای کیفیت هم می‌باشد و این عزم راسخ، محرکی است تا آستین همت بالا بزنند و در جهت ارتقای کیفی تولیدات داخلی با تمام وجود تلاش نمایند. امیدواریم که همچنان شاهد رشد بیش از پیش این صنعت در جهان باشیم و بتوانیم ابداعات نوینی را در کارنامه ملی تولیدات خود ثبت نماییم.